Krajowy Instytut Polityki Przestrzennej i Mieszkalnictwa to obowiązująca od 1 stycznia 2018 r. nowa nazwa Instytutu Rozwoju Miast, do którego włączono Instytut Gospodarki Przestrzennej i Mieszkalnictwa.
Instytut Rozwoju Miast został utworzony w 2002 roku na podstawie decyzji Ministra Infrastruktury i Budownictwa, na mocy której połączono krakowski oddział Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej (utworzony w 1977 r.) oraz Instytut Gospodarki Mieszkaniowej (działający od 1950 r.).
Zasadniczą misją Instytutu o charakterze strategicznym jest służenie polskiemu społeczeństwu poprzez wspieranie władz państwowych oraz samorządowych (szczebla regionalnego i lokalnego) w procesie optymalnego zarządzania miastami i ich obszarami funkcjonalnymi, a także szeroko pojętym kształtowaniem przestrzeni oraz rozwojem lokalnym i regionalnym.